Yozgat Bozok Üniversitesi Ziraat Fakültesi tarafından, genetik özellikleri araştırılarak 2019 yılında Türk Patent Enstitüsü tarafından coğrafi işaret tescil belgesi verilen bağrıbütün kavununun hasadına başlandı. Sadece Aydıncık ilçesinde yetişen; şekli, tadı ve aroması muzu andıran bağrıbütün kavunu üreticileri, havaların değişken olması nedeniyle ürün almakta zorlandıklarını söyledi.
Yozgat’ın Aydıncık ilçesinin de yer aldığı Kümbet Ova olarak anılan bölgede yetişebilen ve kavunla ile muz arası bir tatta olan bağrubütün kavununu, bölge çiftçisi genel olarak kendi ihtiyacı olarak ekmeyi tercih ediyor. Talebe bağlı olarak ticari ekimlerin de yapıldığı ilçede, havadaki değişim üretime olumsuz etki yapıyor. Yozgat, Çorum, Ankara, İstanbul’dan gelen talepleri karşılamaya çalışan bölge çiftçisinin, patates, soğanın yanı sıra bağrıbütün kavununu da gelir getiren ürün olarak son yıllarda ektiği kaydedildi. Aydıncık yöresinde yetişen bağrıbütün kavununun coğrafi işaret alması için 2017 yılında Yozgat Bozok Üniversitesi Ziraat Fakültesi tarafından yürütülen çalışmalar sonucunda bağrıbütün kavunu yöreye özgü bir tatta olduğu belirlenerek, ilçe adına coğrafi işaret tescil belgesini aldı.
“Coğrafi işaretli bir ürünümüzdür”
Aydıncık ilçesinde çiftçilik yapan ve bağrıbütün yetiştiren Kadir Çevik, havadaki değişim nedeniyle geçen yıl hiç ürün alamadığını, bu yıl ise ürünün belirli oranda zarar gördüğünü belirterek, şöyle dedi:
“Üçüncü ayda, dördüncü ayda başlıyoruz bunun ekimine, bu aylarda 15 gün önce başladık hasadına. Türkiye genelinde Yozgat’ın Aydıncık ilçesinde olmaktadır, bizim coğrafi işaretli bir ürünümüzdür. Sipariş üzerine Ankara, İstanbul, İzmir buralara gönderiyorum. Kilosu 25- 30 lira arası gidiyor. Beş dönüm ektim, şu anda 1,5 – 2 ton civarında var. Yer muzu olarak tarif edilen bir ürün. Kavun ama bağrıbütün olarak geçer bizim burada, yer muzu olarak geçer. Şekli kavun ama normalde bağrıbütün olarak geçer, tadı muz tadındadır. Bu sene verim düşük, hava şartları çok değişik, gün günü tutmuyor havalar. Bir soğuk gidiyor, bir sıcak gidiyor. Soğukta bunun büyüme şansı yok. Hava sıcak olduğu zaman da, geçen bir yağmur yağdı bizim burada afad gibi ondan dolayı da ürünlerde hep yarılma oldu. Zarar gördü. Geçen yıl hiç ürün alamadım, güneş yaktı.”
“Şekli kavuna benziyor, içindeki lezzet, aroma muz tadını andırıyor”
Bölge çiftçilerinden Adem Yılmaz da, şekli kavuna tadının ise muza benzediğine vurgu yaparak, “Kimisi yemek için ekiyor, kimisi ticaret amaçlı ekiyor. Biz arkadaş, eş, dost yesin diye kendi bahçemize ekiyoruz. Özelliği yer muzu olarak adlandırılıyor. Şekli kavuna benziyor, içindeki lezzet, aroma muz tadını andırıyor. Andırdığı için de yer muzu ismini veriyoruz. Genelde bunu bilenler alıyor, Ankara, İstanbul, Aydıncıklıların, Yozgatlıların yoğun yaşadığı yerlerde satışını yapıyoruz. İki dekar ektim, eş dost yiyor. Artanı da pazarda satıyoruz” diye konuştu.
