Sakarya’nın Akyazı ilçesindeki, Cumhuriyet’in kuruluş dönemlerine ait olduğu düşünülen ve Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından koruma altına alınan cami restore edilecek.
Dokurcun Çengeller Mahallesi’ndeki caminin korunması ve yeniden ibadete açılması amacıyla Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi (SUBÜ) Öğretim Görevlisi Dr. Metin Çengel ve mahalle sakinleri harekete geçti.
Durumun yetkililere bildirilmesinin ardından, Akyazı Belediyesi’nin girişimleriyle başlatılan süreçte inceleme ve tespit çalışmaları yapıldı. Farklı tarihlerde ilgili kurumlarca gönderilen yazıların incelenmesi sonucunda, cami haziran ayında Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından koruma altına alındı.
Karar doğrultusunda, caminin rölöve, restitüsyon ve restorasyon projeleri hazırlanacak. Projeler tamamlandığında, kerpiç ve ahşap malzemelerle inşa edilen ve iç mekanında kök boyayla yapılmış motifler bulunan caminin, restore edilerek ibadete ve turizme açılması planlanıyor.
“Restorasyonu en kısa zamanda gerçekleştirmek istiyoruz”
Akyazı Belediye Başkanı Bilal Soykan, yaptığı açıklamada, konunun Metin Çengel’in durumu bildirmesiyle gündeme geldiğini belirtti. Şubat ayında Sakarya Kültür ve Turizm Müdürlüğü ile Kocaeli Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’na yazı yazdıklarını ifade eden Soykan, “Restorasyonu en kısa zamanda gerçekleştirmek istiyoruz,” dedi.
Sürecin hızlı ilerlediğini vurgulayan Soykan, caminin Bakanlık tarafından “korunması gerekli taşınmaz kültür varlığı” olarak tescillendiğini ve incelemeye değer bulunduğunu belirtti.
Soykan, bundan sonraki süreçte projelerin hazırlanacağını ve tamamlandıktan sonra restorasyon tarihinin belirleneceğini söyledi. Ayrıca, kaynak sorunu yaşamayacaklarını ve çalışmanın kısa sürede tamamlanacağını düşündüğünü ifade ederek, “Yaklaşık 100 yıllık bir cami. Ahşap yapıda ve kök boyaları kullanılmış. Kök boyalar, diğer yapı malzemelerine göre 100 yıl boyunca daha iyi korunmuş. İnşallah, kısa sürede hem Akyazılıların hem de ülke genelinde insanların hizmetine ve beğenisine sunacağız.” dedi.
“Tarihi varlıkları ortaya çıkaracağız”
SUBÜ Öğretim Görevlisi Dr. Metin Çengel de caminin bulunduğu mahallede doğduğunu söyledi.
Caminin yapımının Cumhuriyet’in başlangıç yıllarına dayandığını belirten Çengel, caminin uzun yıllar bakımsız kaldığını ve bu nedenle girişimde bulunduklarını anlattı.
Çengel, caminin kültür varlığı olarak kaydedildiğini ve Belediye Başkanı Soykan’ın çabaları sayesinde ilerleyen süreçte caminin kültür varlıkları arasında kullanılabilir hale getirileceğini belirtti. Ayrıca, köyde tarihi evler de bulunduğunu vurgulayarak, “Bu yapıyı kazandırırsak, o tarihi evlerin de kültür varlıkları arasına kaydettirilmesi mümkün olabilir.” dedi.
Çengel, caminin restore edildikten sonra kültür gezileri için bir mekan olarak kullanılacağını ve bu amaçla çevre düzenlemesi de planlandığını ifade etti.
Çengel, bölgenin Osmanlı döneminde bir üniversite bölgesi olduğunu ve bu tarihi gün yüzüne çıkarmak için çalışmalarının sürdüğünü belirtti. Ayrıca, Akyazı’daki diğer tarihi varlıklarla ilgili yüksek lisans ve doktora tezleri hazırlanacağını, bu bilgileri dijital arşivler aracılığıyla yayımlayarak gelecekteki nesillerin erişimine sunacaklarını ifade etti.
