Timbuktu, Abderrahmane Sissako tarafından yönetilen ve yazılan 2014 Moritanya-Fransız drama filmidir.
Sissako’nun beşinci filmi olan film, Aguelhok’ta İslamcılar tarafından taşlanarak öldürülen genç bir çiftin gerçek hikayesinden ilham aldı. Film, Ansar Dine’nin Mali’deki Timbuktu kentini kısa süreli olan işgalini konu alıyor ve kısmen 2012’de Aguelhok’ta evli olmayan bir çiftin halka açık bir şekilde taşlanmasından etkileniyor.
Çekimleri Moritanya’nın Oualata kentinde gerçekleştirilmiştir. 2014 Cannes Film Festivali’nde ana yarışma bölümünde Altın Palmiye için yarışmak üzere seçildi ve burada Ekümenik Jüri Ödülü ve François Chalais Ödülü’nü kazanmıştır. Timbuktu, Moritanya’nın Yabancı Dilde En İyi Film Akademi Ödülü’ne aday gösterilmesi için seçildi ve 87. Akademi Ödülleri’nde ödüle aday gösterildi; ayrıca 69. İngiliz Akademisi Film Ödülleri’nde İngiliz Dilinde Olmayan En İyi Film dalında BAFTA Ödülü’ne de aday gösterildi. Timbuktu, 11. Afrika Film Akademisi Ödülleri’nde En İyi Film seçildi. 2017’de The New York Times, filmi 21. yüzyılın şimdiye kadarki en iyi 12. filmi olarak sıraladı.
Ansar Dine grubunun silahlı üyeleri, bir cipte kumlu çölde bir ceylanı takip ediyor. Daha sonra, çıplak göğüslü kadın tasvirlerini içeren Bambara tarzında karmaşık bir şekilde oyulmuş ahşap heykelleri hedef alıyorlar. Timbuktu’ya ulaştıklarında, cihatçılar katı kıyafet düzenlemeleri getiriyor, pantolon paçalarının uzunluğunu eleştiriyor ve kamusal alanda kadınlar için eldiven ve çorap giymeyi zorunlu kılıyor. Televizyonu, radyoyu, futbolu, alkolü, müziği hızla yasaklıyorlar. Silahlı yaptırımlara rağmen, yabancılar yerel bir camiye ayakkabı giyerek girdiklerinde, İmam diplomatik bir şekilde kurallarını sayıyor ve onları reddediyor.
Timbuktu’nun ötesinde, bir göçebe çadırında aile yaşıyor: baba Kidane, örtünmekten kaçınan anne Satima, kızları Toya ve evlatlık oğulları Issan. Sekiz sığır ve keçiye sahip olarak hayvancılıkla geçiniyorlar. Issan nehrin yakınındaki ineklere bakarken, ağlarını kurmuş bir balıkçı olan Amadou ile karşılaşır. Bu sırada su satıcısı, nehirden çadırda yaşayan ailelere motosikletle su taşıyor.
Bu arada cihatçılar propaganda videoları çekerek, futbol tartışarak şehir üzerindeki kontrollerini sıkılaştırıyorlar. Cihatçılar topa el koyduğu için gençler topsuz futbol oynamaya çalışıyor. Çölde şoförlük yapan bir cihatçı, Kidane’nin yokluğunda Satima’yı ziyaret eder ve reddetmesine rağmen numarasını sunar.
Bir otlatma gezisi sırasında GPS, Amadou’nun ağlarına dolanır. Sinirlenen Amadou, ölümcül bir şekilde mızraklar. Issan gözyaşları içinde çadıra geri döner ve olayı Kidane’ye anlatır. Satima’nın avukatına karşı çıkan Kidane, Amadou ile yüzleşir ve bu da bir mücadeleye ve ölümcül bir atışa neden olur. Kidane bir devriye tarafından yakalanır ve hapse atılır. Bir cinayet suçlamasıyla karşı karşıya olan Kidane, bir gardiyana Satima’ya haber vermesi için yalvarır.
Kidane’nin davası Arapça olarak devam ediyor ve kendisi için çeviri yapılması gerekiyor. Kızının durumunu cihatçı hakime vurguluyor ve dil sebebiyle etnik bağların ortak olduğunu varsayıyor. Birçok Tuareg cihatçısı gibi Libya’dan gelen çevirmen de kayıtsız kalıyor.
Bu arada, müzisyenler ve bir şarkıcı tutuklanma ve kırbaçlanma ile karşı karşıya kalırken, bir çift iddia edilen romantizmleri nedeniyle taşlanarak öldürülür. Cep telefonuyla bulunan bir kız, İmam’ın müdahale talebini yok sayarak isteği dışında zorla evlendirilir.
Kidane’nin idamından hemen önce, su satıcısı Satima’yı bölgeye getirir. Birbirlerine doğru koşarken vurulurlar. Su satıcısı çöle kaçarken, Toya ve Issan keder içinde başıboş dolaşır.
Filmin Oyuncuları:
- Ibrahim Ahmed dit Pino, Kidane rolünde
- Toulou Kiki, Satima rolünde
- Layla Walet Mohamed, Toya rolünde
- Mehdi Ag Mohamed, Issan rolünde
- Kettly Noel, Zabou rolünde
- Abel Jafri, Abdelkerim rolünde
- Bir cihatçı olarak Hichem Yacoubi
- Fatoumata Diawara, Fatou la chanteuse rolünde
- Omar Haidara, Amadou rolünde
- Damien Ndjie, Abu Jaafar rolünde
- Cihatçı lider olarak Salem Dendou
