Bu kendi kendini yetiştirmiş Nijeryalı sanatçının duvar resimleri, Türk Tezhip sanatının bozulmamış kalitesi ile meditatif Mandala’yı Afrika’nın yetenekleriyle birleştirerek sanat dünyasında büyük bir ilgi uyandırıyor.
Türkiye Cumhuriyeti First Lady’si Emine Erdoğan’ın Nijerya’daki son ziyaretinde, Abuja Yunus Emre Enstitüsü ev sahipliğinde düzenlenen resim sergisi önemli bir etkinlikti. Sergide, Batı Afrika’nın başarılı kadın sanatçılarından bazıları eserlerini sundu. Bu sanatçılar arasında, çok kültürlü kökenleri ve narin fırça darbeleriyle dikkat çeken Halima Abubakar da yer aldı. Türkiye’nin First Lady’sinin ilgisini çeken Abubakar, Mandala, Tezhip ve Dotilizm gibi sanat formlarını tercih ettiğini söyledi.
Tezhip, Osmanlı Türkçesinde “altınla süsleme” anlamına gelir ve el yazmalarını çeşitli mürekkepler ve fırça darbeleriyle güzelleştirme geleneğidir. Camilerde ve dini merkezlerde, Orta Doğu geleneklerini yansıtan karmaşık geometrik ve parametrik desenler içeren Tezhip çalışmaları yaygındır.
Mandala, Sanskritçe’de “daire” anlamına gelen bir kelimedir ve Hinduizm ile Budizm’de evreni sembolize eden, meditasyon ve iç huzur için kullanılan geometrik tasarımları ifade eder.
Dotilizm ise, bir yüzeye sayısız nokta yerleştirerek doku ve derinlik yaratan ve renkleri kullanarak estetik olarak zarif eserler üreten bir sanat biçimidir. Noktaların yerleştirilmesi, renklerin simetrik etkileşimlerini kullanarak uyum, harmanlama, gölge ve gradyan oluşturmaya yönelik bir tekniktir. Nokta sanatı, tuval, seramik çay bardağı, vazo, duvar veya zemin gibi çeşitli yüzeylerde uygulanabilir.
Tutku projesi
Halima Abubakar’ın yaratıcı yolculuğu, on yıl önce Instagram’da Mandala sanatına rastlamasıyla başladı. O zamanlar 18 yaşındaydı ve Nijerya’nın Kano kentindeki Bayero Üniversitesi’nde biyokimya öğrencisiydi.
Halima, bu sanat formuyla ilgili bilgi almak için Dubai ve Hindistan’daki profesyonellere ulaştı, ancak yanıt alamadı. Nijerya’da da Mandala sanatını öğretebilecek birini bulamayınca, kendi başına öğrenmeye karar verdi. Üç yıl boyunca çevrimiçi videolar izleyerek ve kendin yap bloglarını takip ederek çalıştı. Mandala eserlerini yaratmak için renkli kalemler, ilaç damlalığı, pamuklu çubuklar ve süpürge sopaları kullandı.
Halima, uzun bir öğrenme ve pratik sürecinin ardından 2017 yılının sonlarında, henüz 21 yaşındayken profesyonel bir sanatçı olarak kariyerine başladı.
Halima, zahmetli ve karmaşık Mandala sanatındaki becerisini, doğuştan gelen ayrıntılara dikkat etme yeteneği ve hassasiyet ile tekdüzelik sevgisi sayesinde geliştirdi. Bu özellikleri, işler zorlaştığında bile onu motive ettiğini ve başarılı olmaya devam etmesini sağladığını ifade ediyor.
Afrika yeteneği
Mandala’nın Doğu maneviyatı ve meditasyonla bağlantılı olmasını dikkate alan Halima, bu yabancı sanat formunu özgünlüğünü koruyarak Afrika motifleriyle nasıl birleştirebileceğini düşündü.
“Kıtanın çağdaş sanatını temsil eden bir parça yaratmak için desen ve formları Afrika dokunuşuyla renklendirmeye karar verdim. İnsanın yaratabileceklerinin sınırı yok,” diyor Halima.
Halima, bu sanat formlarını yerelleştirerek yüksek profilli kurumsal ve özel müşterilerden oluşan bir bekleme listesi oluşturdu. Ismarlama duvar resimleri, camilerden Nijerya’nın başkanlık kompleksine kadar geniş bir yelpazede, belirgin bir yerel dokunuşa sahip.
Meditatif süreç
Halima’nın Mandala tasarımlarına giden sanatsal süreç oldukça karmaşıktır. “Bu sanat tekniğinde ustalaşmak hassasiyet, tutarlılık ve sabır gerektiriyor. Ayrıca özel bir Dotilizm araç setine de ihtiyacınız var,” diyor Halima.
Tasarım süreci, düz bir yüzey, tuval ya da duvar üzerine boyama ile başlar. İlk adım, tasarım şemasını incelemek, ölçeklendirmek, haritalandırmak ve uygun bir renk paleti belirlemek için bir saha ziyaretidir.
Tipik bir iş gününde, Halima ve ekibi, yüzeyi astarlayıp taban kaplaması ekleyerek duvar resimlerinin hayat bulmasını sağlar. Ardından, her Mandala veya Tezhip unsurunun simetrisini arka planla uyumlu bir şekilde tamamlamayı amaçlayan karmaşık elle çizilmiş desenlerle ön eskizler hazırlanır.
Halima, “Temaya ve belirlediğim konseptlere sadık kalarak detayları renklerle doldururum. Bazen spontan ilhamları takip eder ve kusurları da dahil ederim,” diyor.
Halima, ihtiyaca göre oturarak ya da bir destek veya merdiven üzerinde ayakta çalışarak sanatını yaratıyor. Çoğu zaman, büyüleyici çalışmalarına derin bir odaklanma ile yaklaşarak, meditasyon yapar gibi dinlendirici bir sürece dalıyor. Bu süreçte, her detayda kaybolarak sanatının her bir parçasına özen gösteriyor.
“Motivasyonun ötesinde, Dotilizm sanatı büyük bir sabır, disiplin, farkındalık, derin tutku ve geliştirilmiş sakinlik gerektiren zaman alıcı bir girişim,” diyor Halima.
Abuja ve Nijerya’nın birçok eyaletinde, Halima’nın Tezhip duvar resimleri ve Mandala sanat eserleri, kamusal ve özel alanları sadece estetik olarak dönüştürmekle kalmıyor, aynı zamanda sohbetlere, uyuma ve güzellik hissine katkıda bulunuyor. Eserleri, bu alanlarda derin bir uyum ve zarafet yaratarak, izleyicilerin ruhsal ve görsel deneyimlerini zenginleştiriyor.
