Fransa’nın deniz aşırı toprağı Yeni Kaledonya’da protesto… 3 ölü

Fransa’nın denizaşırı toprağı Yeni Kaledonya’da patlak veren olayların ardından en az üç kişinin hayatını kaybettiği bildirildi.

Newstimehub

Newstimehub

15 May, 2024

Fransa yeni kaledonya

Fransa’nın denizaşırı toprağı Yeni Kaledonya’da Ulusal Meclis’in seçim listeleri hakkındaki anayasa reformunu onaylamasının ardından patlak veren olaylarda en az üç kişinin hayatını kaybettiği bildirildi.

Pasifik Okyanusu’ndaki adada şiddetli protestolar ve yağmalamalar yaşandı. İçişleri Bakanı Gerald Darmanin, ölümlerin nedeninin henüz tespit edilemediğini ancak olaylarda yaklaşık 100 polis ve jandarma dahil yüzlerce kişinin yaralandığını açıkladı. 80’li yıllardan bu yana en büyük iç huzursuzluk yaşayan Yeni Kaledonya’da protestolar, pazartesi gecesi güvenlik güçleri ile şiddetli çatışmalara dönüştü. Ev ve işyerleri ateşe verildi, okullar, kamu binaları ve mağazalar yağmalandı. Olayların ardından adada sokağa çıkma yasağı getirilirken toplantılar yasaklandı ve havaalanı ulaşıma kapatıldı.

Protestoların nedeni, Fransa’nın Yeni Kaledonya’daki seçim listeleri üzerinde yapılan anayasa reformu oldu. Bu reform, bölgesel seçimlerde oy kullanma hakkına sahip kişilerin sayısını artırıyor. Yeni Kaledonya’da uzun süredir devam eden bağımsızlık tartışmaları ve Fransa ile olan ilişkiler, reform kararıyla daha da gerginleşti. Noumea Anlaşması’nda belirtilen oy verme haklarına dair süregelen anlaşmazlık, reform karşıtlarını sokaklara dökmeye ve şiddetli protestoları tetiklemeye yol açtı.

Protestolar neden başladı?

Avustralya ve Fiji arasında yer alan Yeni Kaledonya, Karayipler ve Hint Okyanusu’ndan Pasifik’e kadar uzanan ve sömürgecilik sonrası dönemde Fransa’nın bir parçası olmaya devam etti. 

Çin ve Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) nüfuz mücadelesi verdiği Pasifik bölgesinde Fransa da bu stratejik önemini kaybetmek istemiyor. Bu hedefle uzun ve gergin tartışmaların ardından Meclis’te kabul edilen anayasa değişikliği, bölgesel seçimlerde oy kullanma hakkına sahip kişilerin sayısını artırıyor.

Fransa, 1998 Noumea Anlaşması’nda yaklaşık 300 bin nüfuslu Pasifik ada bölgesine kademeli olarak daha fazla siyasi güç verme sözü verdi.

Anlaşma uyarınca Yeni Kaledonya, Fransa ile olan bağları konusunda düzenlediği üç referandumda da bağımsızlığı reddetti. Ancak bağımsızlık, özellikle yerli Kanak halkı arasında destek görmeye devam ediyor.