Uluslararası kredi kuruluşu, gelişmekte olan ülkelerin Dünya Bankası’na olan 1,4 trilyon dolarlık borcunu ödediğini söyledi.
Dünya Bankası, gelişmekte olan ülkelerin 2023 yılında dış borçlarını ödemek için rekor seviyede 1,4 trilyon dolar harcadığını, faiz maliyetlerinin 20 yılın en yüksek seviyesine çıkarak sağlık, eğitim ve çevre gibi temel ihtiyaçlar için bütçeleri zorladığını bildirdi.
Bankanın son Uluslararası Borç Raporu, gelişmekte olan ülkelerden gelen toplam dış borç faiz ödemelerinin 406 milyar dolara çıktığını, en zor yükün ise en yoksul ülkelerde olduğunu gösterdi.
Bankanın Uluslararası Kalkınma Birliği’nden borçlanmaya hak kazanan bu ülkeler, 2023’te rekor düzeyde 96,2 milyar dolar ödedi.
Anapara ödemeleri yaklaşık %8 düşerek 61,6 milyar dolara gerilemesine rağmen, faiz maliyetleri 2023 yılında 34,6 milyar dolara çıkarak on yıl öncesine göre dört kat arttı.
Dünyanın toplam borcu
Dünya Bankası, IDA’ya katılmaya hak kazanan ülkelerin ortalama olarak ihracat gelirlerinin yüzde 6’sını dış borç ödemelerine harcadığını, bu oranın 1999’dan bu yana görülmemiş bir seviyede olduğunu bildirdi.
Bazı ülkelerde ödemeler ihracat gelirlerinin yüzde 38’ine kadar çıkabiliyor.
Ayrı bir haberde, bir bankacılık ticaret grubunun dünya toplam borç stokunun 2024’ün ilk üç çeyreğinde 12 trilyon dolar artarak yaklaşık 323 trilyon dolar rekor seviyeye ulaştığını bildirdiği belirtildi.
Uluslararası Finans Enstitüsü ayrıca, artan hükümet bütçe açıklarının kontrol altına alınmaması durumunda egemen borcun 2028 yılına kadar üçte bir oranında artarak 130 trilyon dolara çıkabileceğini ve geri ödeme risklerinin arttığını belirtti.
Son can simidi
Dünya Bankası, 2023 yılı sonu itibarıyla tüm düşük ve orta gelirli ülkelerin dış borcunun, 2020 yılına göre yüzde 8 artarak rekor seviye olan 8,8 trilyon dolara ulaştığını bildirdi.
En yoksul ülkeler üzerindeki baskı, onları Dünya Bankası ve Uluslararası Para Fonu gibi çok taraflı kuruluşlara yönelmeye zorladı.
Dünya Bankası raporuna göre, bu kurumlar 2022 ve 2023 yıllarında borç ödemelerinden topladıklarından 51 milyar dolar daha fazla para aktardılar.
Dünya Bankası Baş Ekonomisti Indermit Gill, yaptığı açıklamada, “Çok taraflı kurumlar, borç ödemelerini sağlık, eğitim ve diğer temel kalkınma önceliklerine yönelik harcamalarla dengelemeye çalışan yoksul ekonomiler için son can simidi haline geldi” dedi ve bunların son çare olarak tasarlanmadığını sözlerine ekledi.
